Bolesławiec, zamek książęcy (nieistniejący)

Przynależność administracyjna i toponomastyka

• Współczesna: gmina Bolesławiec, pow. bolesławiecki, woj. dolnośląskie.
• Historyczne jednostki administracyjne: księstwo legnickie, księstwo głogowskie, księstwo legnickie, księstwo głogowskie, księstwo świdnicko-jaworskie.
• Nazwy historyczne: Bolezlauez, Bonzlauia, Bunzlau.

Kontekst przestrzenny

Warownia znajdowała się na łagodnym stoku opadającym ku dolinie Bobru, w południowo-zachodniej części średniowiecznego miasta lokacyjnego. Zamek był sprzężony z systemem murów miejskich i częściowo wystawał poza ich obrys, a od południa zabezpieczała go fosa miejska.

Wybór źródeł do dziejów miasta i zamku

• 1202 – kasztelan Nankier (SUb, I, nr 77, 83)
• 1218–1230 – kasztelan Stefan (SUb, I, nr 171, 216, 230, 236, 314)
• 1232 – kasztelan Andrzej (SUb, II, nr 24)
• 1243–1245 – kasztelan Mikołaj (SUb, II, nr 252, 255, 270, 297, 299)
• 1245 – w bulli protekcyjnej papieża Innocentego IV wymienione kasztelanie, w tym Bolezlauez oraz okręg bolesławiecki (districtus Bolezlauech) (SUb, II, nr 287)
• 1251 – civitate Bonzlauia, civitas Boleslauec (SUb, III, nr 26, 27)
• 1261–1263 – dokumenty w Bolesławcu wystawił Konrad I głogowski (SUb, III, nr 356, 442)
• 1294 – Henryk V wrocławski potwierdził zdobycze terytorialne Henryka III głogowskiego, wśród których znalazł się Bolesławiec (LuBS, II, s. 4)
• 1296 – landwójt bolesławiecki Konrad (SUb, VI, nr 274)
• 1297 – Bolko I świdnicko-jaworski opanował i przyłączył do swojej dzielnicy Bolesławiec (Dąbrowski 1933, s. 341-342)
• 1303 – landwójt Zygfryd (RS 2767)
• 1316 – na dokumencie Henryka I jaworskiego wymienione miasto strzeżone murem (RS 3577)
• 1341 – Henryk I jaworski zastawił za 760 grzywien groszy praskich swój zamek (festes Haus) i miasto Henrykowi IV żagańskiemu, jego synowi Henrykowi V i księżnej Agnieszce raciborskiej (RS 6714)
• 1346 – Piotr von Landeskron sędzia dworski (Wernicke 1884, s. 84)
• 1353 – książę Bolko II zapisał potwierdził, że w razjie jego bezpotomnej śmierci dziedziczką księstwa zostanie jego bratowa Anna, żona Karola IV Luksemburskiego, jednak gdy doczeka się potomstwa, to Anna 10 tysięcy kop groszy praskich z zastawem na twierdzach (vesten) Lwówek i Bolesławiec z weichbildami i przynależnościami (LuBS, I, s. 497; RŚl, II, nr 888, 889, 893)
• 1364 – układ w sprawie dziedziczenia księstwa świdnicko-jaworskiego między Karolem IV Luksemburskim a jego zięciem margrabią brandenburskim Ottonem, w dokumencie wymienione zamek i miasto (hus und stat) Bolesławiec (LuBS, I, s. 508)
• 1372 – Clerykus Bolz sędzia dworski (Landbuch, I, nr 647)
• 1374 – księżna Agnieszka odkupiła od Henryka von Kittlitz za 180 grzywien lenno zamkowe w Bolesławcu, które następnie nadała za wierne służby Clerykusowi Bolzowi, z zastrzeżeniem, że jeżeli ktoś po jego śmierci będzie chciał przejąć lenno, to ma zwrócić następcom Clerykusa 180 grzywien, a w razie jego bezpotomnej śmierci Mikołajowi Bolzowi i jego spadkobiercom (Landbuch, I, nr 870)
• 1385 – księżna Agnieszka zapisała Wacławowi von Dohna 33 grzywny czynszu na lennie zamkowym (burglehen) w Bolesławcu (Landbuch, II, nr 45)
• 1385 – Hentschel Koppen von Zedlitz sprzedał Wacławowi von Dohna za 200 grzywien lenno zamkowe (burklehn) należące do zamku (howse) w Bolesławcu (Landbuch, II, nr 54)
• 1393 – dokument wystawiony na zamku (in castro) w Bolesławcu (Landbuch, II, nr 1289)
• 1399 – Heinze zw. Koppe von Zedlitz, który wcześniej nabył lenno zamkowe od Mikołaja von Kreckeitza, odsprzedał je Henrykowi von Redern (Müller 1837, s. 356; Wernicke 1884, s. 96)
• 1401 – Jan von Redern sędzia dworski (Landbuch, III, nr 976)
• 1401–1402 – bracia niedzielni Henryk, Jan, Bernard i Tristanowi von Redern, piastujacy urzęd sędziego dworskiego w Bolesławcu (Landbuch, III, nr 1008, 1014, 1114, 1115, 1121, 1174, 1303, 1304, 1319, 1400, A22)
• 1402 – starosta Benesz z Choustnika zezwolił braciom Heinze, Janowi, Bernardowi i Tristanowi von Redern umocnić zamek i twierdzę w Bolesławcu za cenę 100 kop groszy, z zastrzeżeniem, że jeżeli książęta lub ktoś inny, komu oni przyznają zamek będoą chcieli przejąć tę twierdzę to mają wymienionym braciom von Redern zwrócić 100 kop groszy (Landbuch, III, nr 1388)
• 1410 – Konrad Raussendorf wykupił od braci Redernów za 1600 grzywien lenno zamkowe i zwrócił im 200 kop groszy praskich za poniesione koszty (prze)budowy zamku; w rekach Raussendorfów tamtejsze lenno pozostało niemal do końca XV w. (Müller 1837, s. 357; Wernicke 1884, s. 97)
• 1427 – husyci zdobyli, splądrowali i spalili miasto (Grünhagen 1872, s. 180-181)
• 1437–1447 – Konrad (Konze, Gonczil) Raussendorf, sędzia dworski w Bolesławcu (Wernicke 1884, s. 106, 110)
• 1449 – Henryk von Redern sędzia dworski (Wernicke 1884, s. 111)
• 1479 – budowa fortyfikacji miejskich (Wernicke 1884, s. 120)
• 1479–1495 – lenno zamkowe i sąd dworski posiadali Konrad i Krzysztof Raussendorf (APWr., Rep. 39, sygn. 44, f. 21, 49, 105, 149-150, 221-222, 244-245, 261, 273, 319; Müller 1837, s. 357; Wernicke 1884, s. 116)
• 1492 – Kasper von Sulewicz i jego brat za swoje wierne służby uzyskali dochody z lenna zamkowego i sądu dworskiego (Wernicke 1884, s. 142-143)
• 1501 – jako zastaw lenno zamkowe i urząd sędziego dworskiego należały do Wacława von Nesemeuschel i Fryderyka von Schellendorf, którzy uzyskali od króla Władysława II zgodę na budowę stawu i odbudowę podupadłego zamku, z gwarancja zwrotu kosztów w przypadku przejęcia praw do zamku (Müller 1837, s. 357)
• 1503 – Fryderyk Schellendorf sędzia dworski (Wernicke 1884, s. 143)
• 1504 – Władysław II Jagiellończyk wydał dyspozycje w sprawie przebudowy królewskiego zamku, w którym miały zostać zamurowana tylna furta (Hinterthor), rozebrana kładka prowadząca w kierunku zachodnim, a także miał zostać zbudowany mur i wieża na odcinku między lennem zamkowym i miastem (Wernicke 1884, s. 144)
• 1506 – na prośbę Fryderyka von Schellendorf, wówczas już samotnie dzierżącego lenno zamkowe i sędziostwo dworskie, król Władysław II odnowił przywilej króla Wacława IV i dodatkowo postanowił, że do Fryderyka von Schellendorfa i wszystkich przyszłych urzędników i sędziów dworskich w Bolesławcu ma należeć sądownictwo wyższe w weichbildach bolesławieckim, jeleniogórskim i lwóweckim (Müller 1837, s. 358; Wernicke 1884, s. 145)
• 1514 – król Władysław II potwierdził Fryderykowi von Schellendorfowi i jego następcom przywileje należące do lenna zamkowego; w dokumencie wzmiankowano, że Fryderyk zbudował na zamku mury, Basteje, Bramy, fosę i wały, na co wydał 500 guldenów (Wernicke 1884, s. 150)
• 1519 – król Ludwik potwierdził zapis dokumentu z 1514 r. (Müller 1837, s. 358)
• 1523 – porozumienie między miastem Bolesławiec a Fryderykiem i Tymonem von Schellendorf w sprawie bramy miejskiej, która ma być otwarta, tylko w momencie zagrożenia ma być zamykana, natomiast mur zbudowany przed królewskim lennem zamkowym ma pozostać nienaruszony (Wernicke 1884, s. 155)
• 1528 – król Ferdynand I potwierdził wspomniane nadania (Müller 1837, s. 358)
• 1532 – Fryderyk von Schellendorf sędzia dworski (Wernicke 1884, s. 186)
• 1538 – król Ferdynand I nocował na zamku (Müller 1837, s. 358)
• 1539 – król Ferdynand I wystawił dokument w sprawie wspomnianych wcześniej 500 florenów na inwestycję budowlaną na terenie lenna zamkowego (Müller 1837, s. 358)
• 1542 – na zamku nocował książę saksoński Maurycy (Müller 1837, s. 358)
• 1545 – na zamku nocowali książęta Jerzy II i Fryderyk III legnicko-brzescy (Müller 1837, s. 358)
• 1546–1549 – spór sędziego dworskiego Jana Schellendorfa mieszczanami lwóweckimi o niewłaściwie prowadzoną gospodarkę celną, który w 1549 r. rozstrzygnięty został na korzyść mieszczan (Wernicke 1884, s. 192)
• 1555 – podwyższenie murów miejskich (Wernicke 1884, s. 120)
• 1557–1564 – lenno zamkowe jako zastaw posiadał czeski wicekanclerz, doktor Jerzy Mehl (Müller 1837, s. 359; Wernicke 1884, s. 206, 224)
• 1563 – w zamku nocował król Maksymilian (Wernicke 1884, s. 212)
• 1564 – miasto wysłało do Wiednia deputację ze skargami na nowego posiadacza lenna i uzyskało od cesarza zgodę na jego wykupienie za 24000 talarów; za tę kwotę miasto miało przez 30 lat korzystać ze wszystkich pożytków płynących z lenna (Müller 1837, s. 359; Wernicke 1884, s. 224)
• przed 1574 – w zamku mieszkał Romulus von Schellendorf (Wernicke 1884, s. 257)
• 1574 – mieszkał tu Zygmunt von Zettritz z Ławszowej (Wernicke 1884, s. 257)
• 1593 – mieszkał tu Brandan von Zedlitz, starosta ziemski księstwa świdnicko-jaworskiego (Müller 1837, s, 359)
• 1594 – miasto wykupiło od cesarza lenno zamkowe, za wyjątkiem samego zamku (Müller 1837, s. 360; Wernicke 1884, s. 257-258)
• 1615 – w zamku mieszkał Jakub von Brauchitsch z Kraszowic (Müller 1837, s. 360)
• 1622 – w zamku mieszkała wdowa po staroście ziemskim Kasprze von Rechenberg z Kliczkowa (Müller 1837, s. 360)
• 1641 – szwedzki rotmistrz Lattermann, wówczas komendanta zamku, kazał obniżyć wieżę zamkową do wysokości 26 łokci (Müller 1837, s. 360)
• 1642 – książę Franciszek Albrecht von Lauenburg, po zaciętym oblężeniu zdobył zamek z rąk Szwedów, a wojska cesarskie utrzymały go nawet po zajęciu miasta 23 września tego samego roku przez szwedzkiego generała Torstensona, jednak 14 października 500 cesarskich jeźdźców z Legnicy nocą ewakuowało cesarską załogę zamku i przy odwrocie podpaliło go; Szwedzi splądrowali palący się zamek, po czym nakazali ludności rozebrać umocnienia z drewna i innych łatwopalnych materiałów, którymi wypełniono wnętrze zamku i podpalono (Müller 1837, s. 360; Wernicke 1884, s. 358).

Historia budowlana obiektu

Obecnie obiekt jest całkowicie nieczytelny w terenie, a obszar po nim został silnie przekształcony w wyniku rozbudowy miasta oraz budowy zboru ewangelickiego. Niewiele można powiedzieć o wyglądzie najstarszego, średniowiecznego zamku. Według nowożytnych źródeł kartograficznych i ikonograficznych było to regularne założenie zbudowane na planie czworoboku, z trzema skrzydłami wzniesionymi wzdłuż murów kurtynowych oraz wieżą od strony miasta (północno-wschodniej). Zachodnia kurtyna murów i część dziedzińca pozostały niezabudowane. W 1642 roku, podczas wojny trzydziestoletniej, zamek został zniszczony przez pożar, a następnie na polecenie okupujących miasto Szwedów rozebrano główne elementy warowni, w tym wieżę. W latach 1752–1756 na miejscu zamku wzniesiono zbór ewangelicki, którego częścią jest dzisiejszy kościół pw. Nieustającej Pomocy NMP. W 1767 roku widoczne były jeszcze fragmenty starych murów, jednak wkrótce zostały całkowicie rozebrane, a pozyskany materiał wykorzystano do budowy szkoły miejskiej.

Chronologia: zamek Henryka I jaworskiego z początku XIV w.

Wybrane źródła: SUb I–VI; RS 2767, 3577, 6714; Landbuch I–III; RF I; Müller 1837, 354–361; Wernicke 1884, 97–98, 120, 142–145, 150, 155, 192, 224, 257–258, 358; Lutsch 1891, 551; Guerquin 1957, 35; Bachmiński 1970, 71–74; Grundmann 1982, 27–28; Kajzer, Kołodziejski, Salm 2001, 102–103; Chorowska et al. 2009, 32–38; Eysymontt 2009, 250; Boguszewicz 2010, 138.

@techreport{APW_WSP\'{S}_719,

title = {APW WSP\'{S} lub APWr = Archiwum Pa\'{n}stwowe we Wroc\lawiu, Wydzia\l Samorz\k{a}dowy Prowincji \'{S}l\k{a}skiej},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {techreport}

}

@book{bachminski1970,

title = {Boles\lawiec},

author = {J. Bachmi\'{n}ski},

year  = {1970},

date = {1970-01-01},

address = {Wroc\law},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{boguszewicz_2010,

title = {Corona Silesiae: zamki Piast\'{o}w f\"{u}rstenberskich na po\ludniowym pograniczu ksi\k{e}stwa jaworskiego, \'{s}widnickiego i zi\k{e}bickiego do po\lowy XIV wieku},

author = {A. Boguszewicz},

year  = {2010},

date = {2010-01-01},

urldate = {2010-01-01},

number = {39},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{chorowska2009,

title = {Zamki i dwory obronne w Sudetach. T. 2: Ksi\k{e}stwo Jaworskie},

author = {M. Chorowska and T. Dudziak and K. Jaworski and A. Kwa\'{s}niewski},

year  = {2009},

date = {2009-01-01},

urldate = {2009-01-01},

address = {Wroc\law},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{Eysymontt2009,

title = {Kod genetyczny miasta. \'{S}redniowieczne miasta lokacyjne Dolnego \'{S}l\k{a}ska na tle urbanizacji europejskiej},

author = {Rafa\l Eysymontt},

year  = {2009},

date = {2009-01-01},

urldate = {2009-01-01},

address = {Wroc\law},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{grundmann_burgen_1982,

title = {Burgen, Schl\"{o}sser und Gutsh\"{a}user in Schlesien, Bd. 1. Die mittelalterlichen Burgruinen und Wohnt\"{u}rme},

author = {G\"{u}nther Grundmann},

year  = {1982},

date = {1982-01-01},

urldate = {1982-01-01},

volume = {1},

address = {Frankfurt am Main},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{guerquin_1957,

title = {Zamki \'{s}l\k{a}skie},

author = {Bohdan Guerquin},

year  = {1957},

date = {1957-01-01},

urldate = {1957-01-01},

address = {Warszawa},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{guerquin_1984,

title = {Zamki w Polsce},

author = {Bohdan Guerquin},

year  = {1984},

date = {1984-01-01},

urldate = {1984-01-01},

address = {Warszawa},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{kajzer_kolodziejczyk_salm_2001,

title = {Leksykon zamk\'{o}w w Polsce},

author = {J. Kajzer and S. Ko\lodziejczyk and J. Salm},

year  = {2001},

date = {2001-01-01},

urldate = {2001-01-01},

address = {Warszawa},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{Lutsch1891,

title = {Verzeichnis der Kunstdenkm\"{a}ler der Provinz Schlesien: Bd. III, Die Kunstdenkm\"{a}ler des Regierungsbezirk Liegnitz},

author = {H. Lutsch},

year  = {1891},

date = {1891-01-01},

urldate = {1891-01-01},

address = {Breslau},

note = {Bor\'{o}w Polski, s. 70-71;},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{Muller1837,

title = {Vaterl\"{a}ndische Bilder, in einer Geschichte und Beschreibung der alten Burgfesten und Ritterschl\"{o}sser Schlesiens},

author = {K. A. M\"{u}ller},

year  = {1837},

date = {1837-01-01},

urldate = {1837-01-01},

address = {Glogau},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@collection{\ssCDS16,

title = {CDS XVI = Codex Diplomaticus Silesiae, Regesten zur Schlesischen Geschichte, Bd. XVI: 1301-1315 (nr 2616-3542)},

editor = {Colmar Gr\"{u}nhagen and Konrad Wutke

},

year  = {1892},

date = {1892-01-01},

urldate = {1892-01-01},

address = {Breslau},

note = {u\.{z}ywany r\'{o}wnie\.{z} skr\'{o}t \'RS\' lub \'RSIV\'},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssCDS18,

title = {CDS XVIII = Codex Diplomaticus Silesiae, Regesten zur Schlesischen Geschichte, Bd. XVIII: 1316-1326 (nr 3542-4599) },

editor = {Colmar Gr\"{u}nhagen and Konrad Wutke},

year  = {1898},

date = {1898-01-01},

urldate = {1898-01-01},

address = {Breslau},

note = {u\.{z}ywany r\'{o}wnie\.{z} skr\'{o}t \'RS\' lub \'RS V\'},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssCDS22,

title = {CDS XXII = Codex Diplomaticus Silesiae, Regesten zur Schlesischen Geschichte, Bd. XXII: 1327-1333 (nr 4600-5278) },

editor = {Colmar Gr\"{u}nhagen and Konrad Wutke},

year  = {1903},

date = {1903-01-01},

urldate = {1903-01-01},

address = {Breslau},

note = {u\.{z}ywany r\'{o}wnie\.{z} skr\'{o}t \'RS\'},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssLandbuch01,

title = {LANDBUCH I = Landbuch ksi\k{e}stw \'{s}widnickiego i jaworskiego, tom I: 1366-1376},

author = {I LANDBUCH},

editor = {T. Jurek},

year  = {2000},

date = {2000-01-01},

urldate = {2000-01-01},

address = {Pozna\'{n}},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssLandbuch02,

title = {LANDBUCH II = Landbuch ksi\k{e}stw \'{s}widnickiego i jaworskiego, tom II: 1385-1395},

author = {II LANDBUCH},

editor = {T. Jurek},

year  = {2004},

date = {2004-01-01},

urldate = {2004-01-01},

address = {Pozna\'{n}},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssLandbuch03,

title = {LANDBUCH III = Landbuch ksi\k{e}stw \'{s}widnickiego i jaworskiego, tom III: 1396-1407},

author = {III LANDBUCH},

editor = {T. Jurek},

year  = {2007},

date = {2007-01-01},

urldate = {2007-01-01},

address = {Pozna\'{n}},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\sslehns_i_1881,

title = {LuB 1 = Lehns- und Besitzurkunden Schlesiens und seiner einzelnen F\"{u}rstenth\"{u}mer im Mittelalter, Bd. 1},

author = {C. Gr\"{u}nhagen and H. Markgraf},

editor = {C. Gr\"{u}nhagen and H. Markgraf},

year  = {1881},

date = {1881-01-01},

urldate = {1881-01-01},

booktitle = {Publicationen aus den k\"{o}niglichen preu\ssischen Staatsarchiven Bd. 7},

address = {Leipzig},

note = {Publicationen aus den k\"{o}niglichen preu\ssischen Staatsarchiven Bd. 7; alternatywne skr\'{o}ty: LuBS, LBuS},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssLuB,

title = {LuB 2 = Lehns- und Besitzurkunden Schlesiens und seiner einzelnen F\"{u}rstenth\"{u}mer im Mittelalter. Bd. 2},

author = {C. Gr\"{u}nhagen and H. Markgraf},

editor = {C. Gr\"{u}nhagen and H. Markgraf},

year  = {1883},

date = {1883-01-01},

urldate = {1883-01-01},

booktitle = {Th. Leipzig},

volume = {II},

address = {Leipzig},

note = { alternatywne skr\'{o}ty: LuBS, LBuS},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssSub01,

title = {SUb I = Schlesisches Urkundenbuch. Bd. I: 971-1230},

editor = {H. Appelt and W. Irgang},

url = {https://www.vr-elibrary.de/doi/book/10.7767/boehlau.9783205109853},

year  = {1963},

date = {1963-01-01},

urldate = {1963-01-01},

address = {K\"{o}ln},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssSub02,

title = {SUb II = Schlesisches Urkundenbuch. Bd. II: 1231-1250},

author = {II SUB},

editor = {W. Irgang},

url = {https://www.vr-elibrary.de/doi/book/10.7767/boehlau.9783205109891},

year  = {1977},

date = {1977-01-01},

urldate = {1977-01-01},

volume = {II},

address = {K\"{o}ln-Graz-Wien},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssSub03,

title = {SUb III = Schlesisches Urkundenbuch. Bd. III: 1251-1266},

author = {III SUB},

year  = {1984},

date = {1984-01-01},

urldate = {1984-01-01},

address = {K\"{o}ln},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssSub06,

title = {SUb VI = Schlesisches Urkundenbuch. Bd. VI: 1291-1300},

author = {VI SUB},

editor = {H. Appelt and J. Menzel and W. Irgang},

year  = {1998},

date = {1998-01-01},

urldate = {1998-01-01},

address = {K\"{o}ln},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@article{uhtenwoldt1938,

title = {Gauhauptburg, Kastellanei und Stadtschloss},

author = {H. Uhtenwoldt},

year  = {1938},

date = {1938-01-01},

journal = {Mitteilungen des Geschichts- und Altertumsverein Liegnitz},

volume = {16},

pages = {125-160},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {article}

}

@book{Weczerka1977,

title = {Handbuch der Historischen St\"{a}tten \textendash Schlesien},

author = {H. Weczerka},

year  = {1977},

date = {1977-01-01},

urldate = {1977-01-01},

address = {Stuttgart},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{wernicke_1884,

title = {Chronik der Stadt Bunzlau von den Altesten Zeiten bis zur Gegenwart},

author = {E. Wernicke},

year  = {1884},

date = {1884-01-01},

urldate = {1884-01-01},

address = {Bunzlau},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@collection{βRF,

title = {RF = Repertorium Frobenianum (Repertorium Investiturarum in Praediis Ducatus Vratislaviensis, quae in Libris eiusdem Cancellariae continentur), t. 1-4},

note = {APWr., Akta miasta Wroc\lawia, sygn. C 24/I\textendashIV},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{βR\'{S}l_3,

title = {R\'{S}l III = Regesty \'{s}l\k{a}skie. T. III, 1355-1357},

editor = {Wac\law Korta},

year  = {1990},

date = {1990-01-01},

urldate = {1990-01-01},

address = {Wroc\law},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{βR\'{S}l_4,

title = {R\'{S}l IV = Regesty \'{s}l\k{a}skie. T. IV, 1358-1359},

editor = {Wac\law Korta},

year  = {1992},

date = {1992-01-01},

urldate = {1992-01-01},

address = {Wroc\law-Warszawa},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

Lokalizacja