Ruiny pałacu w Grodziszczu to ślad złożonej historii rezydencji wiejskiej, która od późnego średniowiecza przechodziła wielokrotne przekształcenia strukturalne i funkcjonalne. Choć pozbawiona dziś detalu architektonicznego, budowla zachowała czytelny układ trójskrzydłowy i relikty rozwiązań renesansowych i barokowych, świadczące o ambicjach jej właścicieli. Lokalizacja woj. dolnośląskie, …
![SZCZEPANÓW, dwór dolny na NMT (opr. Piotr Błoniewski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-NC 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2025/06/3-szczepanow-03.jpg)
Grodzisko stożkowate w Szczepanowie z reliktami siedziby rycerskiej, położone na zarośniętej łące we wschodniej części wsi, przy dawnym folwarku, za rzeką Czarną Wodą. Obiekt usytuowany na wyspie otoczonej nawodnioną fosą, dostępny jedynie od strony zachodniej. Zachowany kopiec z wyraźnym wałem ziemnym i reliktami fosy …
![SZCZEPANÓW, widok na ruiny pałacu od strony płd.-zach., 2017 r. (fot. Piotr Błoniewski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-NC 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2025/06/7-Widok-na-ruiny-palacu-od-strony-pld.-zach.-fot.-PB-2017.jpg)
Dwór górny w Szczepanowie to przykład ewolucji siedziby rycerskiej – od obronnej wieży mieszkalnej z pierwszej połowy XIV wieku po rozbudowaną, piętrową rezydencję z późnego średniowiecza. Jej relikty, przekształcone później w barokowy pałacyk, zachowały w murach czytelne świadectwa kolejnych faz rozbudowy, obejmujące zarówno konstrukcje …
Nieistniejący dziś dwór w Gniewkowie był przez kilka stuleci siedzibą lokalnego majątku ziemskiego. Usytuowany w pobliżu kościoła parafialnego i otoczony fosą, pełnił funkcję obronno-rezydencjonalną co najmniej od XIV wieku. W kolejnych wiekach był przebudowywany i rozbudowywany, aż do ostatecznej rozbiórki w 1977 roku. Zachowane …
Zamek w Pielaszkowicach to późnorenesansowa rezydencja typu palazzo in fortezza, należąca niegdyś do rodów von Mühlheim, von Nostitz i von Buddenbrock. Usytuowany w podmokłej dolinie i otoczony fosami, zamek wyróżnia się unikatową wieżą mieszkalną nadbudowana nad basteją i dobrze zachowanym układem przestrzennym z podzamczem. …
Dawna siedziba rycerska w Pastuchowie to przykład średniowieczno-renesansowego dworu obronnego. W obrębie tzw. „majątku górnego” (Oberhof) do dziś przetrwała wieża mieszkalna z połowy XIV wieku, ujęta w późniejsze skrzydła mieszkalne z XVI stulecia. Na północnych krańcach wsi znajdują się także relikty drugiego dworu – …
![KĄTKI, widok na pałac od frontu, 2023 (fot. P. Błoniewski , Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-NC 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2025/04/4-Katki-palac-od-frontu-stan-2023.jpg)
Pałac w Kątkach stanowił pierwotnie folwark książęcy Bolka II i Agnieszki, jeden z dwóch odnotowanych we wsi w XIV wieku. Pod koniec tego stulecia przeszedł w ręce rycerstwa. Ze względu na zachowane fragmenty XIV-wiecznych murów bywa utożsamiany z późniejszym dworem obronnym rodziny von Messenau …
Dwór w Czarnym (obecnie dzielnica Jeleniej Góry) posiada metrykę sięgającą końca XV w., w obecnej postaci jest efektem dwóch XVI-wiecznych akcji budowlanych i XIX-wiecznych wyburzeń. Zdewastowany po 1945 r., ponownie od 1983 r. jest remontowany z inicjatywy prywatnego właściciela. Lokalizacja woj. dolnośląskie, pow. jeleniogórski, …
Obiekt obronny w Wilkowie, o wymiarach około 38×60 m i usytuowany na skraju ostrej skarpy, stanowi cenną pozostałość kolonizacji z drugiej połowy XIII–początku XIV wieku. Źródłowe dokumenty potwierdzają, że teren należał pierwotnie do panów z Wierzbnej. Jego dzieje wpisują się w burzliwą historię administracyjną …
Zamek w Bielawie („Pałac Sandreckich”), kilkakrotnie odbudowywany po pożarach i przebudowywany, zapewne w miejscu siedziby średniowiecznej – być może zawierający jej relikty. Jednym z nich jest cylindryczna wieża wyrastająca ze wschodniego skrzydła zamku. Lokalizacja woj. dolnośląskie, pow. dzierżoniowski, gmina Bielawa Współrzędne 50.6890458, 16.6224028 Obszar …
