Muszkowice, gm. Ciepłowody, motte

W lesie, na stoku doliny Zamecznego Potoku, około 2,3 km na zachód od Muszkowic i 1,5 km na południowy wschód od Piotrowic Polskich, znajdują się pozostałości średniowiecznego obiektu obronnego. Owalne wyniesienie, otoczone rowem, stanowi dziś jedyny widoczny ślad dawnej fortecy. Mimo że teren został znacznie przekształcony przez intensywną gospodarkę leśną, archeologiczne znaleziska, takie jak fragmenty cegieł, ostrogi i groty oszczepów, świadczą o militarnym charakterze tego miejsca.

Lokalizacjawoj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki, gm. Ciepłowody
Współrzędne50.6349061 N, 16.926791 E
Obszar AZP90-27
Chronologiapóźne średniowiecze
Autorzy Dominik Nowakowski
Data udostępnienia02.09.2024
MUSZKOWICE, fragment mapy Messtischblatt z lokalizacją obiektu
MUSZKOWICE, fragment mapy Messtischblatt z lokalizacją obiektu

Jak cytować?

Nowakowski Dominik. Muszkowice, gm. Ciepłowody, motte, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/muszkowice-gm-cieplowody-motte/]. Licencja: CC BY-NC 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/]. Data dostępu: 22.04.2025.

Zdjęcia, ryciny, ilustracje, plany, przekroje, etc. – jak w podpisach

Opis

Przynależność administracyjna i toponomastyka

Obecna: Muszkowice (Moschwitz, Kr. Frankenstein, MBl. 3136), gm. Ciepłowody, pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie; stan. nr 23, AZP 59/90-27. W literaturze i archiwaliach obiekt niekiedy wzmiankowany pod nazwą Czerńczyce (Frömsdorf).

Przynależność historyczna: księstwo wrocławskie

Kontekst przestrzenny, rozplanowanie, stan zachowania obiektu

Na stoku doliny Zamecznego Potoku, w lesie, około 2,3 km na zachód od Muszkowic i 1,5 km na południowy wschód od Piotrowic Polskich

Wybór źródeł do dziejów miejscowości i obiektu

  • 1263 – biskup Tomasz potwierdził posiadłości klasztoru w Henrykowie, w tym dziesięciny ze wsi Miscouici (SUb, III, nr 448)
  • przed 1266 – Jan z Osiny otrzymał od księcia wrocławskiego Henryka III, za wierne służby, wieś Muschowitz, którą przekazał Nikoszowi z Wierzbnej w ramach posagu dla swojej córki (KH, s. 157; Cetwiński 1982, s. 125)
  • 1280 – Jan z Osiny odzyskał bezprawnie zajętą przez Nikosza z Wierzbnej wieś, którą w 1282 r. spalili wnukowie Jana – Burhard i Jaśko (KH, s. 157-160; Cetwiński 1982, s. 126)
  • 1282 – Henryk IV Wrocławski sprzedał klasztorowi w Henrykowie za 700 grzywien wieś Muscowize, którą wcześniej kupił za 120 grzywien od komesa Jana z Osiny (SUb, V, nr 13; KH, s. 158)
  • 1282 – Jeszko, syn Nikosza, brat Burharda z Muscowiz, odstąpił księciu Henrykowi IV swoje dobra dziedziczne w Muszkowicach w zamian za wybaczenie wcześniejszych nadużyć (SUb, V, nr 14, 15; KH, s. 159-160)
  • 1282/88 – wzmiankowane ogrody założone na miejscu wykarczowanego lasu, ciągnące się do dworu (curia) (KH, s. 162)
  • 1288 – Jeszko, syn Dzierżka z Byczenia, sprzedał klasztorowi w Henrykowie 4 łany pola położone koło wsi Muscowiz (SUb, V, nr 370, 371)
  • 1302 – Muschowitz (KH, s. 319)
  • 1318 – wieś Muszkowice wśród posiadłości cystersów henrykowskich (SR 3802, 5294)
  • 1336 – Bolko II Świdnicki, w zamian za wyrządzone cystersom henrykowskim krzywdy, wyłączył ich dwory (curiae) gospodarcze, w tym w Muszkowicach, z jurydyki landwójtowskiej oraz przekazał im prawo do sądzenia ludności zamieszkałej we wsiach związanych z tymi dworami (SR 5762)
  • 1338-1342 – wieś w dobrach cystersów henrykowskich (SR 6158, 6749)
  • 1352 – książę Mikołaj Ziębicki wystawił dokumenty w folwarku cystersów henrykowskich w Muszkowicach (RŚl, II, nr 675, 676)

Opis obiektu

Obiekt zachowany w terenie jako owalne wyniesienie o średnicach u podstawy około 30 x 32 m. Od strony północnej przylega bezpośrednio do koryta Zamecznego Potoku, a z pozostałych stron otoczony jest rowem o szerokości około 8 m. Na zewnątrz fosy, od strony południowej, widoczne jest drugie wyniesienie, częściowo naruszone przez leśną drogę, które pierwotnie miało prawdopodobnie plan prostokąta, obecnie o wymiarach 19 x 45 m. Obiekt został znacznie przekształcony w wyniku intensywnej gospodarki leśnej. Podczas prac leśnych prowadzonych w okresie międzywojennym na terenie obiektu odkryto fragmenty cegieł, polepy, ostrogi, groty oszczepów, płytki pancerza i inne przedmioty żelazne.

Chronologia

XIV-XV w.

Ilustracje

Ilustracje

Literatura

Wzmianki konkretnie o tym obiekcie

SUb III, nr 448; KH, s. 157-162, 319; Cetwiński 1982, s. 125-126; SUb V, nr 13, 14, 15, 370, 371; SR 3802, 5294, 5762, 6158, 6749; RŚl II, nr 675, 676; Altschlesische Blätter 1934, s. 83; Prus 1988, s. 97.

Altschlesische Blätter Journal Article

In: 1934.

BibTeX

Prus O

Katalog publikowanych stanowisk archeologicznych z terenu województwa wałbrzyskiego Technical Report

Archiwum Naukowy Muzeum Archeologicznego we Wrocławiu Wrocław, 1988.

BibTeX

Lokalizacja