W miejscowości Lubska, na podstawie archiwalnych źródeł i map, zidentyfikowano relikty średniowiecznego kopca o owalnym kształcie, na którym niegdyś stała prostokątna wieża mieszkalna. Dziś w tym miejscu znajduje się trzykondygnacyjny budynek wieżowy, założony na planie zbliżonym do kwadratu, który w okresie nowożytnym został przekształcony w spichlerz. Mimo przebudowy, teren nadal nosi ślady dawnego systemu obronnego, w tym fragmenty fosy, świadcząc o jego znaczeniu w przeszłości.
| Lokalizacja | woj. opolskie, pow. namysłowski, gm. Wilków |
|---|---|
| Współrzędne | 51.0894439 N, 17.6074995 E |
| Obszar AZP | 80-34 |
| Chronologia | późne średniowiecze, nowożytność |
| Autorzy | Dominik Nowakowski |
| Data udostępnienia | 16.08.2024 |
Jak cytować?
Zdjęcia, ryciny, ilustracje, plany, przekroje, etc. – jak w podpisach
Opis
Przynależność administracyjna i toponomastyka
Obecna: Lubska (Laubsky, Kr. Oels, MBl. 2895), gm. Wilków, pow. namysłowski, woj. opolskie
Przynależność historyczna: b.d.
Kontekst przestrzenny, rozplanowanie, stan zachowania obiektu
Na krawędzi podmokłej doliny Widawy, w N części wsi.
Wybór źródeł do dziejów miejscowości i obiektu
- 1300 – wzmianka o miejscowości villa Lubsche (LF, B, 269)
- 1421 – właścicielami wsi byli bracia Henryk i Kunisch Aulockowie (Haeusler 1883, s. 412)
- 1530 – właścicielem wsi był Wacław Billig, który posiadał tam eyn gutten ryttersytz (Pfotenhauer 1887, s. 331)
- 1571 – Franciszek Biellig von Cornitz auf Laupsky (Pfotenhauer 1887, s. 331, przyp. 40)
Opis obiektu
Według informacji archiwalnych obiekt miał formę kopca o planie owalu, na którego majdanie stała wieża mieszkalna o prostokątnym zarysie. Na mapie Urmeßtischblatt z 1828 roku widoczna jest murowana budowla otoczona nawodnioną fosą. Obecnie na terenie można dostrzec jedynie słabo czytelne owalne wyniesienie, w centrum którego znajduje się otynkowany, trzykondygnacyjny budynek wieżowy. Budynek ten, założony na planie zbliżonym do kwadratu o boku długości około 10,5 metra, posiada wysoki dach. W okresie nowożytnym obiekt został przebudowany na spichlerz.
Chronologia
Na podstawie kryteriów formalnych datuje się obiekt na późne średniowiecze i okres nowożytny.
Ilustracje
Ilustracje
Literatura
Wzmianki konkretnie o tym obiekcie
LF, B, 269; Haeusler 1883, s. 412; Pfotenhauer 1887, s. 331, przyp. 40; Altschlesische Blätter 1941, s. 200; Gumiński, Olszewski 1963, s. 314; Pawłowski 1978, s. 275; Kokosza 1989, poz. 44; Piekalski, Żurek 1993, s. 173; Nowakowski 2017, s. 353.
Altschlesische Blätter Journal Article
In: Altschlesische Blätter, 1941.
Gotycka wieża mieszkalna w Witkowie i jej renesansowa dekoracja Journal Article
In: Biuletyn Historii Sztuki, vol. 25, iss. 4, 1963.
Geschichte des Fürstenthums Oels bis zum Austerben der Piastischen Herzogslinie Book
Breslau, 1883.
Materiały archiwalne z b. powiatu Oleśnica Journal Article
In: Silesia Antiqua, vol. 31, 1989, (poz. 44).
Śląskie obiekty typu motte. Studium archeologiczno-historyczne Book
2017.
Grody stożkowate, ostrosłupowe i wieże mieszkalno-obronne na Śląsku w średniowieczu PhD Thesis
KHASiT Politechniki Wrocławskiej, 1978.
Der Adel des Fürstenthums Oels im 16. Jahrhundert Journal Article
In: Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Alterthum Schlesiens, vol. XXI, pp. 318-368, 1887.
Ze studiów nad siedzibami obronnymi północno-wschodniego pogranicza Śląska w XIII-XVII w. Journal Article
In: Studia Archeologiczne, vol. t. 24, pp. 176, 1993.
CDS XIV = Codex Diplomaticus Silesiae, Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis, Bd. XIV Collection
Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis, Breslau, 1889, (także skrótowo jako LfeV; Lf; LF).
![PRZEWÓZ, widok na wieżę, 2024 (fot. R. Biel, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-NC 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/08/przewoz-38-300x169.jpg)
