Międzybórz, motte

Przynależność administracyjna i toponomastyka

Obecna: Międzybórz (niem. Medzibor), gm. loco, pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie; Stan. nr 10, AZP 8/74-34

Przynależność historyczna: księstwo wrocławskie, księstwo głogowskie, księstwo oleśnickie

Kontekst przestrzenny, rozplanowanie, stan zachowania obiektu

Na krawędzi podmokłej doliny niewielkiego cieku, w południowej części wsi na południe od nawsia (czworobocznego placu).

Wybór źródeł do dziejów miejscowości i obiektu

• 1300 – Meczibor (LF, B, 215a)
• 1340 – bracia Piotr i Włodko, dziedziczni panowie Mechobocz (RS 6404)
• 1342 – Piotr von Mezebor (RS 6756)
• 1344 – Włodko de Medzibor (Sinapius I, s. 634)
• 1357-1365 – Piotr de Mezebur (Sinapius I, s. 634)
• 1369 – Pilgram von Meczibor (Sinapius I, s. 634; Haeusler 1883, s. 417)
• 1376 – poświadczony kościół (Haeusler 1883, s. 417)
• 1390 – Jann von Medzibor (Sinapius I, s. 634; Haeusler 1883, s. 417)
• 1435-1453 – Stefek Medzebor (Haeusler 1883, s. 417)
• 1481 – Melchior Rohr, dziedziczny pan Międzyborza (Sinapius, I, s. 765)
• 1547 – Jan von Rhor z Międzyborza (Sinapius I, s. 765)

Uwagi: Wieś w okresie nowożytnym uległa zapewne pewnym przekształceniom strukturalnym w związku z nadaniem praw miejskich, poświadczonych w 1639 r.

Opis obiektu

Średniowieczna siedziba pańska nie jest znana, jednak prawdopodobnie funkcjonowała w tym samym miejscu, co znany z nowożytnej ikonografii i kartografii dwór. Na rycinie F.B. Wernera widoczny jest murowany dwór zbudowany na planie litery L, określony jako książęcy budynek mieszkalny. Obiekt wzniesiono na wyspie otoczonej szeroką, nawodnioną fosą, przeciętej w części wschodniej przesmykiem (groblą). Obecnie założenie jest całkowicie zniszczone, a w jego miejscu znajduje się niewielki park.

W archiwaliach archeologicznych i literaturze znajdują się informacje o wczesnośredniowiecznym grodzisku i późnośredniowiecznym grodzisku stożkowatym.

Chronologia

Ilustracje

Wzmianki konkretnie o tym obiekcie

LF, B, 215a; RS 6404, 6756; Sinapius I, s. 634, 765; Haeusler 1883, s. 417; Bimler 1942, s. 46; Guerquin 1957, s. 58; Grundmann 1982, s. 157; Piekalski, Żurek 1993, s. 163.

@book{Bimler1942,

title = {Die schlesischen Massiven Wehrbauten, Bd. III: F\"{u}rstentum Oels-Wohlau},

author = {K. Bimler},

year  = {1942},

date = {1942-01-01},

urldate = {1942-01-01},

address = {Breslau},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{grundmann_burgen_1982,

title = {Burgen, Schl\"{o}sser und Gutsh\"{a}user in Schlesien, Bd. 1. Die mittelalterlichen Burgruinen und Wohnt\"{u}rme},

author = {G\"{u}nther Grundmann},

year  = {1982},

date = {1982-01-01},

urldate = {1982-01-01},

volume = {1},

address = {Frankfurt am Main},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{guerquin_1957,

title = {Zamki \'{s}l\k{a}skie},

author = {Bohdan Guerquin},

year  = {1957},

date = {1957-01-01},

urldate = {1957-01-01},

address = {Warszawa},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@book{Haeusler1883,

title = {Geschichte des F\"{u}rstenthums Oels bis zum Austerben der Piastischen Herzogslinie},

author = {W. Haeusler},

year  = {1883},

date = {1883-01-01},

urldate = {1883-01-01},

address = {Breslau},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {book}

}

@article{piekalski_ze_1993,

title = {Ze studi\'{o}w nad siedzibami obronnymi p\'{o}\lnocno-wschodniego pogranicza \'{S}l\k{a}ska w XIII-XVII w.},

author = {J. Piekalski and A. \.{Z}urek},

year  = {1993},

date = {1993-01-01},

urldate = {1993-01-01},

journal = {Studia Archeologiczne},

volume = {t. 24},

pages = {176},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {article}

}

@collection{\ssCDS14,

title = {CDS XIV = Codex Diplomaticus Silesiae, Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis, Bd. XIV},

author = {14 CDS},

editor = {H. Markgraf and W. Schulte},

year  = {1889},

date = {1889-01-01},

urldate = {1889-01-01},

publisher = {Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis},

address = {Breslau},

note = {tak\.{z}e skr\'{o}towo jako LfeV; Lf; LF},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\ssCDS29b,

title = {CDS XXX = Codex Diplomaticus Silesiae, Regesten zur schlesischen Geschichte 1338-1342, Bd. XXX},

editor = {Konrad Wutke and Erich Randt and Hans Bellee},

year  = {1925},

date = {1925-01-01},

urldate = {1925-01-01},

publisher = {Breslau},

series = {Codex Diplomaticus Silesiae, Bd. XXX},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}

@collection{\sssinapius_1720,

title = {SINAPIUS = Schlesische Curiositaten darinnen die ansehnlichen Geschlechter des schlesischen Adels T.1},

author = {J. Sinapio},

year  = {1720},

date = {1720-01-01},

urldate = {1720-01-01},

address = {Leipzig},

keywords = {},

pubstate = {published},

tppubtype = {collection}

}