Oporów (miasto Wrocław), dwór

    Dwór w Oporowie zlokalizowano na płaskim i suchym terenie, w centralnej części dawnej wsi, na północ od głównej drogi. Dwutraktowy dwór z sienią przelotową w części środkowej, ma dwie kondygnacje i wysokie użytkowe poddasze. Wewnątrz dworu pierwotnie znajdował się piaskowcowy portal z obramieniem ozdobionym motywem przenikającego się laskowania i skręconego sznura, datowany na drugą ćwierć XVI wieku.

    Lokalizacjawoj. dolnośląskie, pow. wrocławski, miasto Wrocław
    Współrzędne51.078838 N, 16.961004 E
    Obszar AZP80-28
    Chronologiapełne średniowiecze, późne średniowiecze, nowożytność
    AutorzyDominik Nowakowski
    Data udostępnienia26.12.2023
    WROCŁAW-OPORÓW, obecny widok dworu od strony E, 2023 r. (fot. D. Nowakowski)
    WROCŁAW-OPORÓW, obecny widok dworu od strony E, 2023 r. (fot. D. Nowakowski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-NC 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])

    Jak cytować?

    Nowakowski Dominik. Oporów (miasto Wrocław), dwór, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/oporow-miasto-wroclaw-dwor/]. Licencja: CC BY-NC 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/]. Data dostępu: 21.01.2025.

    Zdjęcia, ryciny, ilustracje, plany, przekroje, etc. – jak w podpisach

    Opis

    Przynależność administracyjna

    Obecna: Oporów (Opperau, Kr. Breslau, MBL. 4967), ob. osiedle Wrocław-Oporów, gm. Wrocław, pow. Wrocław, woj. dolnośląskie; stan. bez nr, AZP 72/80-28

    Przynależność historyczna: księstwo wrocławskie

    Lokalizacja

    Na płaskim i suchym terenie, w centralnej części dawnej wsi, na N od głównej drogi.

    Wybór źródeł do dziejów miejscowości i dóbr ziemskich:

    • 1201-1227 – wieś Oprowe w dobrach cystersów lubiąskich (SUb, I, nr 74, 171, 279)
    • 1208 – karczma opodal wsi Oporovo (SUb, I, nr 115)
    • 1245 – wymieniona wieś Oporouo w dobrach biskupstwa wrocławskiego (SUb, II, nr 287)
    • 1301-1358 – wieś Operaw w dobrach wrocławskiej kapituły katedralnej (RS 2626; RWN, s. 88; RŚl, IV, nr 312)
    • 1374-1390 – wzmiankowana wieś w dobrach kapituły katedralnej i sołtys Andrzej, ławnik sądu kapituły (AAWr., DCh, 12.01.1374; DL, C 20; D 6, 7)
    • 1404 – Jan, sołtys w Oporowie, ławnik sądu kapituły katedralnej (AAWr., DCh, 28.01.1404)
    • 1434 – kapituła wrocławska zastawiła mieszczanom wrocławskim Aleksemu Bankowi i Janowi Hesse wsie, w tym Oporów (AAWr., DL, G 4a)
    • 1443-1461 – wieś kapituły katedralnej (AAWr., DCh, 02.09.1443; 14.10.1445; 02.09.1448; 27.08.1451; 19.12.1455; 24.09.1461; DL, N 19)
    • 1515 – Walenty Schneider z Oporowa, ławnik sądu kapituły katedralnej (AAWr., DL, J 14)
    • 1536 – sołtys Stanisław Hillebrant z Oporowa, ławnik sądu kapituły katedralnej (AAWr., DL, O 47)

    Opis obiektu

    Dwór jest dwutraktowy, z sienią przelotową w części środkowej. Obiekt ma dwie kondygnacje oraz wysokie, użytkowe poddasze. Dolna kondygnacja jest murowana i otynkowana, natomiast górna kondygnacja oraz poddasze wykonane są w konstrukcji szkieletowej. Charakterystyczną cechą jest wysoki dach dwuspadowy, który wysunięto okapowo, aby przekryć krużganek, który niegdyś biegł wzdłuż elewacji frontowej na poziomie drugiej kondygnacji.

    Wewnątrz dworu pierwotnie znajdował się piaskowcowy portal z obramieniem ozdobionym motywem przenikającego się laskowania i skręconego sznura, datowany na drugą ćwierć XVI wieku. Po prawej stronie sieni, w części północnej, umieszczono pomieszczenia mieszkalne oraz podpiwniczoną kuchnię. W skrzydle południowo-zachodnim znajdowały się pomieszczenia gospodarcze służące do trzymania zwierząt.

    Ilustracje

    Plany

    Zdjęcia

    Literatura

    Wzmianki konkretnie o tym obiekcie

    Kunst- und Denkmalpflege in Schlesien 1939, s. 263-264; Degen 1965, s. 204-205; Dobrzyniecki 1998, s. 19; Górska 2011, s. 705; Górska 2014, s. 35

    Degen K

    Die Bau- und Kunstdenkmäler des Landkreises Breslau, Bau- und Kunstdenkmäler des deutschen Ostens, R. C: Schlesien, Bd. I Book

    Frankfurt a. Main, 1965.

    BibTeX

    Dobrzyniecki A

    Dawny dwór na Oporowie, ul. Wiejska 2, w ruinie Book Chapter

    In: Harasimowicz, J. (Ed.): Atlas architektury Wrocławia, t. 2, pp. 19, Wrocław, 1998.

    BibTeX

    Górska H

    Dwór, ul. Wiejska 17 Book Chapter

    In: Eysymontt, R.; Ilkosz, J.; Tomaszewicz, A.; Urbanik, J. (Ed.): Leksykon architektury Wrocławia, pp. 705, Wrocław, 2011.

    BibTeX

    Górska H

    Wrocławska drewniana architektura szkieletowa Book

    Wrocław, 2014.

    BibTeX

    address=Breslau G G

    Kunst- und Denkmalpflege in Schlesien: 2. Veröffentlichung Niederschlesien Book

    1939.

    BibTeX

    Grünhagen C; Wutke K (Ed.)

    CDS XVI = Codex Diplomaticus Silesiae, Regesten zur Schlesischen Geschichte 1301-1315, Bd. XVI Collection

    Breslau, 1892, (używany również skrót 'RS' lub 'RSIV').

    BibTeX

    Stenzel G A (Ed.)

    RWN = Registrum villarum, allodiarum et jurium ducatus Wratislaviensis et districtus Nampslaviensis Journal Article

    In: Übersicht der Arbeiten und Veränderungen der Schlesischen Gesellschaft für Vaterländische Kultur im Jahre 1842, pp. 60-141, 1843.

    BibTeX

    Appelt H; Irgang W (Ed.)

    SUb I = Schlesisches Urkundenbuch. Tom I Collection

    Köln, 1963.

    BibTeX

    Irgang W (Ed.)

    SUb II = Schlesisches Urkundenbuch. Tom II Collection

    Köln-Graz-Wien, 1977.

    BibTeX

    Korta W (Ed.)

    RŚl IV = Regesty śląskie. T. IV, 1358-1359 Collection

    Wrocław-Warszawa, 1992.

    BibTeX

    Lokalizacja