Bolków-Zdrój, gm. Bolków, niezachowany murowany dwór

Siedziba rycerska od XIV w.; w 1403 r. wzmiankowano tam murowany dwór z folwarkiem. Obecnie obiekt nie istnieje, ale na numerycznym modelu terenu można rozpoznać zagłębienie stanowiące pozostałość fosy i usytuowanie folwarku.

Lokalizacjawoj. dolnośląskie, pow. jaworski, gm. Bolków
Współrzędne50.925888 N, 16.0627838 E
Obszar AZP83-19
Chronologiaśredniowiecze
AutorzyRoland Mruczek
Data udostępnienia15.05.2024
BOLKÓW-ZDRÓJ, dwór w otoczeniu słabo czytelnej fosy i folwarku na numerycznym modelu terenu, oprac. Piotr Błoniewski
BOLKÓW-ZDRÓJ, dwór w otoczeniu słabo czytelnej fosy i folwarku na numerycznym modelu terenu (oprac. Piotr Błoniewski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])

Jak cytować?

Mruczek Roland. Bolków-Zdrój, gm. Bolków, niezachowany murowany dwór, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/bolkow-zdroj-gm-bolkow/]. Licencja: CC BY-NC 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/]. Data dostępu: 22.05.2025.

Zdjęcia, ryciny, ilustracje, plany, przekroje, etc. – jak w podpisach

Opis

Przynależność administracyjna

  • obecna: gm. Bolków, pow. jaworski, woj. dolnośląskie.
  • historyczna: księstwo świdnickie
  • historyczne nazwy miejscowości: 1307 – Pratum, 1366 – Wese, 1367 – Wesen, Wesin, 1397 – Wese, Wesin, Wesen, 1402 – Weze, Prato, 1727 – Wiesau, 1946 – Łąka, Bolków-Zdrój, 1965 – Stare Rochowice;

Kontekst przestrzenny, rozplanowanie, stan zachowania obiektu

Obiekt obecnie nie istnieje. Przypuszczalnie założenie stało w zachodniej części folwarku dolnego. Wszystkie istniejące współcześnie budynki gospodarcze pochodzą z XIX i XX wieku. Nie można wykluczyć, że któryś z nich mógł powstać na starszych fundamentach.

Dzieje własności dóbr ziemskich i obiektu na podstawie przyczynków źródłowych

  • 1366, 24 II – Heynrich von der Wese (LANDBUCH I nr A1);
  • 1367, 3 I – Niczko, Hannus, Dirschko et Petrus fratres de Wesen (LANDBUCH I nr 29);
  • 1367, 4 X – Henricus de Wesen (LANDBUCH I nr 66);
  • 1367, 20 XII – Henrico de Wesin (LANDBUCH I nr 74-76);
  • 1368, 19 I – Heinrich von Wesin (LANDBUCH I nr 219);
  • 1371, 13 VII – Heinrich von der Wesen […] Annen seiner elichen husfrowen (LANDBUCH I nr 687);
  • 1385, 17 VI – Conraden und Herman gebruder von Czirnen von der Wesen genant (LANDBUCH II nr 93);
  • 1385, 16 X – Hermanen von Czirnen zur Wesen gesessen (LANDBUCH II nr 133);
  • 1386, 3 IV – Kunczchin von Czirnen, Franczken son von Czirnen, von der Wesin genant (LANDBUCH II nr 238);
  • 1386, 29 IX – Gunther von der Wesen […] seinem weibe Marg(arethen) (LANDBUCH II nr 273);
  • 1387, 14 IV – Herman und Kunczhein etwenne Franczken sone von Czirnen von der Wezen genant (LANDBUCH II nr 470);
  • 1387, 8 V – Gunther von der Wezen […] Kathereynen seinem weibe (LANDBUCH II nr 405);
  • 1388, 13 I – Gunthero de Wezin (LANDBUCH II nr 456);
  • 1388, 4 III – Hermanno de Czirnen alias de Wezen (LANDBUCH II nr 579);
  • 1393, 21 II – Gunther von der Wesen und Katherine sein weib (LANDBUCH II nr 1183);
  • 1393, 13 VII – Hermann von Czirnen von der Wesen genannt (LANDBUCH II nr 1310);
  • 1394, 25 IV – Hermannen von Czirnaw von der Wesen genant (LANDBUCH II nr 1390);
  • 1397, 12 XI – Kunczchin von Czirnaw von der Wezen genant (LANDBUCH III nr 309);
  • 1399, 6 I – Herman von Czirnaw von der Wezen genant (LANDBUCH III nr 485);
  • 1402, 16 VIII – Cunzchin de Czirnaw alias de Prato (LANDBUCH III nr 1422);
  • 1402, 11 X – Kuntczchino de Czirnaw alias de Prato (LANDBUCH III nr 1311);
  • 1402, 25 X – Kuntczchino de Czirnaw alias de Prato (LANDBUCH III nr 1325)
  • 1403, 11 VI – Herman von Czirnaw von der Wezen genannt […] vornemlich das geseße mit dem gemawirten hofe(LANDBUCH III nr 1465);
  • 1403 – dobra Hermana Tschirnaua Wesena sprzedane Stefanowi Pheffechinowi i Henrykowi Heidowi mit dem gemawrtin hofe z folwarkiem i zabudowaniami oraz część lenna ołtarzowego znajdującego się auff dem eganent hoffe (APWr, Rep. 83, nr 168);
  • 1406, 19 VIII – Cunrad von Czirnaw von der Wesen genant (LANDBUCH III nr 1709, 1710);
  • 1406, 2 XI – Cunzchen von Czirnaw von der Wesen genannt (LANDBUCH III nr 1766);
  • 1407 – murowany dwór w Wiesau – Bolkowie Zdroju (1407 rok) własność Güntzela Schweinichena (CHOROWSKA 2003, str.112 przypis, za: SCHWEINICHEN, s. 127).

Historia budowlana

Obiekt znamy dzięki analizom archiwalnym P. Błoniewskiego i M. Chorowskiej. W 1403 wzmiankowano murowany dwór, który przypuszczalnie stał tam już w 1366 r., kiedy to Heinrich pisał się „z Bolkowa Zdroju” (Heinrich de Wese). Poza przybliżoną lokalizacją siedziby w zachodniej części folwarku (aktualnie folwarku dolnego – drugi jest w górnej części wsi), nic o budowli nie wiemy. Choć wszystkie istniejące w tym miejscu budynki gospodarcze pochodzą z XIX i XX wieku, któryś z nich mógł powstać na starszych fundamentach.

Ilustracje

Ilustracje

Literatura

Błoniewski P

Zamki rycerskie w księstwie świdnickim PhD Thesis

Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2013, (praca doktorska napisana na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej pod kierunkiem Małgorzaty Chorowskiej, wydruk komputerowy w Centrum Wiedzy i Dokumentacji Naukowo-Technicznej PWr).

BibTeX

Chorowska M

Rezydencje średniowieczne na Śląsku. Zamki, pałace, wieże mieszkalne Book

Wrocław, 2003.

BibTeX

Jurek T (Ed.)

LANDBUCH I = Landbuch księstw świdnickiego i jaworskiego, tom I: 1366-1376 Collection

Poznań, 2000.

BibTeX

Jurek T (Ed.)

LANDBUCH II = Landbuch księstw świdnickiego i jaworskiego, tom II: 1385-1395 Collection

Poznań, 2004.

BibTeX

Jurek T (Ed.)

LANDBUCH III = Landbuch księstw świdnickiego i jaworskiego, tom III: 1396-1407 Collection

Poznań, 2007.

BibTeX

v. Schweinichen C (Ed.)

RSchweis/Schweinichen I = Zur Geschichte des Geschlechts derer v. Schweinichen, Bd. 1 Collection

Wilh. Gottl. Korn, Breslau, 1904.

BibTeX

Lokalizacja