Gródek w Kłopotowie zlokalizowano na skraju podmokłych łąk, w zachodniej części wsi, na zapleczu zabudowań wiejskich. Charakteryzuje się unikalną strukturą dwóch nasypów, założonych na planie owali i otoczonych wspólną fosą, co czyni go wyjątkowym przykładem średniowiecznej inżynierii obronnej. Gródek, choć dzisiaj częściowo zniszczony przez działalność rolniczą, nadal przyciąga uwagę swoją historią i potencjałem badawczym. Odkryte w trakcie badań zabytki datowano są na okres XIII/XIV do 1. połowy XIV wieku.
Lokalizacja | woj. dolnośląskie, pow. lubiński, gm. Lubin |
---|---|
Współrzędne | 51.377222 N, 16.254167 E |
Obszar AZP | 74-21 |
Chronologia | późne średniowiecze |
Autorzy | Dominik Nowakowski |
Data udostępnienia | 27.12.2023 |
Jak cytować?
Zdjęcia, ryciny, ilustracje, plany, przekroje, etc. – jak w podpisach
Opis
Przynależność administracyjna
Obecna: Kłopotów (Klaptau, Kr. Lüben, MBl. 2701), gm. Lubin, pow. lubiński,woj. dolnośląskie; stan. nr 5, AZP 7/74-21.
Przynależność historyczna: księstwo głogowskie
Lokalizacja
Na skraju podmokłych łąk, w zachodniej części wsi, na zapleczu zabudowań wiejskich
Wybór źródeł do dziejów miejscowości i dóbr ziemskich:
- 1267 – dziesięcinę ze wsi Clopotovo pobierały cysterki trzebnickie(SUb, IV, nr 14)
- 1291 – Albert zw. Leiske sprzedał Heinowi 3 łany frankońskie we wsi (SUb, VI, nr 38)
- 1362 – Bernard Leiske kupił od Burgolda z Kłopotowa 5 łanów we wsi (SWŚ, I, 108)
Opis obiektu
Obiekt zachowany jest w postaci dwóch nasypów, założonych na planie owali, otoczonych wspólną fosą. Średnica majdanu nasypu południowego wynosi około 20 x 22 metry, a jego wysokość nie przekracza 2 metrów. Nasyp północny ma średnicę około 15 x 16,5 metra, z wysokością około 1,5 metra. Szerokość fosy waha się w granicach 7-10 metrów.
W okresie międzywojennym obiekt został naruszony w wyniku prac rolnych. Podczas inspekcji archeologicznej stwierdzono, że wschodnia część fosy została pogłębiona, a wydobyta ziemia w postaci hałdy została usypana na brzegu.
W wykopie założonym na południowym kopcu zidentyfikowano dwie fazy osadnicze. Pierwsza faza wiąże się z reliktem budynku, zachowanym w postaci fundamentu wykonanego z ułożonych w rzędzie dużych kamieni polnych. Wypełnisko obiektu stanowiła ciemnobrunatna próchnica, przemieszana ze spalenizną, w której zalegały materiały zabytkowe, w tym dwa całe naczynia. Po zniszczeniu domu kopiec podwyższono nawożąc warstwę gliny o grubości 0,2-0,4 metra, a następnie wzniesiono kolejny budynek o podobnym fundamencie, lecz zmienionej orientacji, z otwartym paleniskiem przy północno-wschodnim narożniku.
Również na nasypie północnym zarejestrowano dwie fazy osadnicze. W starszej funkcjonował prawdopodobnie drewniany lub szachulcowy budynek, którego ruina miała regularny zarys czworoboku o wymiarach około 4 x 3 metry. Stok kopca wyłożono kamieniami polnymi i dodatkowo wzmocniono pionowo wbitymi palami. Po zniszczeniu zabudowy, nasyp podwyższono przez nawiezienie warstwy piasku o grubości do 0,4 metra, na której nie stwierdzono śladów zabudowy.
Podczas badań pozyskano fragmenty ceramiki, fragment podkowy, nóż, przebijak, klucz i fragment klucza, gwoździe. Materiały te datowano na okres XIII/XIV do 1 połowy XIV wieku.
Ilustracje
Mapy


Zdjęcia





Dokumentacja w ramach projektu „Od grodu do zamku“
![KŁOPOTÓW, cieniowany model reliefu otoczenia stanowiska (oprac. M. Legut-Pintal, P. Rajski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/01/KLOPOTOW-040_5-1024x782.jpg)
![KŁOPOTÓW, cieniowany model reliefu stanowiska (oprac. M. Legut-Pintal, P. Rajski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/01/KLOPOTOW-040_0-1024x715.jpg)
![KŁOPOTÓW, plan warstwicowy otoczenia stanowiska (oprac. M. Legut-Pintal, P. Rajski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/01/KLOPOTOW-040_6-1024x985.jpg)
![KŁOPOTÓW, plan warstwicowy stanowiska (oprac. M. Legut-Pintal, P. Rajski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/01/KLOPOTOW-040_3-1024x985.jpg)
![KŁOPOTÓW , sky view factor (stopień widoczności nieba) otoczenia stanowiska na podstawie numerycznego modelu terenu (oprac. M. Legut-Pintal, P. Rajski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/01/KLOPOTOW-040_7.jpg)
![KŁOPOTÓW, sky view factor (stopień widoczności nieba) na podstawie numerycznego modelu terenu (oprac. M. Legut-Pintal, P. Rajski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/01/KLOPOTOW-040_4.jpg)
![KŁOPOTÓW , profil stanowiska (oprac. M. Legut-Pintal, P. Rajski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/01/KLOPOTOW-040_1-1024x128.jpg)
![KŁOPOTÓW, profil stanowiska (oprac. M. Legut-Pintal, P. Rajski, Katalog Zamków i Dworów Obronnych Śląska [https://zamki.pwr.edu.pl/]. Licencja: CC BY-SA 4.0 [https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/])](https://zamki.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2024/01/KLOPOTOW-040_2-1024x119.jpg)
Literatura
Wzmianki konkretnie o tym obiekcie
Treblin 1939; Treblin 1941; Pazda 1976, s. 270; Domański, Lodowski 1966, s. 35; Kaletyn 1966, s. 138-139; Pawłowski 1978, s. 255-256; Demidziuk 2001, s. 81; Prus 2007, s. 48; Nowakowski 2008, s. 486; Słownik wsi śląskich w średniowieczu 2014, s. 109-110; Nowakowski 2017, s. 329-330; Biermann, Nowakowski, Posselt 2022, s. 407-428
SWŚ I = Słownik wsi śląskich w średniowieczut, t. 1: Powiat lubiński Book
2014, (także bez numeru jako SWŚ).
Klaptau, Kr. Lüben, Woiwodschaft Niederschlesien (Kłopotów, pow. Lubin, woj. dolnośląskie): Doppelmotte Book Chapter
In: Biermann, F.; Posselt, N. (Ed.): Burgen vom Typ Motte zwischen Altmark Und Niederschlesien, vol. 35, pp. 407-428, Bonn, 2022.
Archiwalia do archeologii dawnego obszaru Kreis Lüben Book
Wrocław-Lubin, 2001.
Wyniki badań powierzchniowych w rejonie Lubina, Kłopotowa i Mieroszowic pow. Lubin Technical Report
Informator Konserwatora Zabytków Archeologicznych we Wrocławiu Wrocław, 1966.
Z pradziejów powiatu lubińskiego Journal Article
In: Szkice Legnickie, vol. 3, pp. 138-139, 1966.
Siedziby książęce i rycerskie księstwa głogowskiego w średniowieczu Book
Wrocław, 2008.
Śląskie obiekty typu motte. Studium archeologiczno-historyczne Book
2017.
Grody stożkowate, ostrosłupowe i wieże mieszkalno-obronne na Śląsku w średniowieczu PhD Thesis
KHASiT Politechniki Wrocławskiej, 1978.
Sprawozdanie z działalności archeologicznej służby konserwatorskiej na terenie woj. wrocławskiego w 1974 r. Journal Article
In: Silesia Antiqua, vol. 18, pp. 258-274, 1976.
Katalog publikowanych stanowisk archeologicznych Dolnego Śląska, cz. 2: Katalog publikowanych stanowisk archeologicznych z terenu byłego województwa legnickiego do 1982 roku Book
2007.
SUb VI = Schlesisches Urkundenbuch. Tom VI: 1291-1300 Collection
Köln, 1998.
SUb IV = Schlesisches Urkundenbuch. Tom IV Collection
Köln-Weimar-Wien, 1988.
Zur Siedlungsgeschichte im Kreise Lüben. Klaptau Journal Article
In: Aus der Heimat, dodatek do Lübener Stadtblatt, 0000.
Wasserburgen im Lübener Kreise Journal Article
In: Niederschlesische Tageszeitung, 0000.