Zamek położony w dolinie rzeki Kłodnicy, na podmokłym gruncie. Zamek otoczony był fosą, wzdłuż której przebiegał mur zaopatrzony w basteje. Na parterze była duża izba dworska i sklepiona kuchnia z 2 komorami. Na piętrze była duża sala wyłożona cegłami, koło niej izba ze stropem i drewnianą podłogą oraz inne pomieszczenia (jedno z kominkiem). Rozplanowanie trzeciej kondygnacji odpowiadało drugiej kondygnacji. W 1 tercji XIX w. przekształcony w pałac, zniszczony w 1945 r. Ruiny rozebrano w latach 70-tych XX w.
| Lokalizacja | woj. opolskie, pow. kędzierzyńsko-kozielski, miasto Kędzierzyn Koźle |
|---|---|
| Współrzędne | 50.3765583 N, 18.3189518 E |
| Obszar AZP | 95-41 |
| Chronologia | pełne średniowiecze, późne średniowiecze, nowożytność |
| Autorzy | Piotr Siemko |
| Data udostępnienia | 06.06.2023 |
Jak cytować?
Zdjęcia, ryciny, ilustracje, plany, przekroje, etc. – jak w podpisach
Opis
Przynależność administracyjna
Obecna: Sławięcice, dzielnica miasta Kędzierzyn-Koźle
Historyczna: księstwo opolskie, kozielsko-bytomskie, strzeleckie, rejencja opolska, pow. kozielski
Lokalizacja i stan zachowania obiektu
Zamek położony w dolinie rzeki Kłodnicy, na podmokłym gruncie. W 1 tercji XIX w. przekształcony w pałac, zniszczony w 1945 r. Ruiny rozebrano w latach 70-tych XX w.
Toponomastyka
- 1246 i 1260 – Slavecici (CDS 7, SUb 3, nr 335)
- 1287 –Slawenticz (BOEHME, str. 52)
- 1294 – Zlavenczicz (BOEHME, str. 67)
- 1295 – Slawventize (MUSCHOL, str.,14)
- 1327 – Slabatyn (LuB, str.. 417)
- 1351 – Slavenczig (CDS 6, poz. VI)
- 1444, 1450, 1472 – Slaventicz (CDS 6, reg. 226 i 287)
Dzieje własności dóbr ziemskich i obiektu na podstawie przyczynków źródłowych
Książęta opolscy
- Do 1246 – Mieszko II Otyły
- 1246-1282 – Władysław I 1260 wzmiankowany zamek domus nostra
- 1282 – Kazimierz ks. bytomsko-kozielski
- Władysław ks. bytomsko-kozielski 1327 wym castris Slabatyn (SUb 3, nr 335)
- 1351 Bolesław III opolski – sprzedaż zamku Bolkowi przez Władysława (CDS 6, poz.VI)
- 1460 Bernard ks. niemodliński
- 1460-1465 Bolko V i Mikołaj I do 1475 1460 wzmiankowany zamek (Slawentiz der Feste) (CDS 6 reg.249)
- 1476-1484 Mikołaj Zwoyski wzm zamek
- 1484-1490 Dziwis z Zelenic
- Jan Bielik
- 1493-1532 Jan II Dobry
- 1532-1543 Jerzy Hohenzollern
- 1543-1551 Jerzy Fryderyk Hohenzollern
- 1552-1555 Izabela Zapolya
- 1555-1588 Wilhelm von Oppersdorf (zastaw)
- 1588-1604 Wilhelm (II) Oppersdorf (zastaw)
- 1604 kupno Johann Bohuss von Zwolie zm 1608
- 1608 Johann Bernard von Zwolie
- 1644 Karol Henryk von Siesswohl
- 1678 wdowa Anna Julianna von Siesswohl, następnie Schlegenberg
- 1678 Anna Helena von Henckel
- 1699 Leon Ferdynand von Henckel
- 1699-1702 Julianna Maximiliana von Henckel
- 1702-1714 Jakub Henryk von Flemming
- 1714-1729 Adolf Magnus von Hoym
- 1729-1738 Julius Gebhard von Hoym
- 1738-1769 Julius Gebhard młodszy
- 1769 Amalia Luiza Marianna Charlotta von Hoym od 1782 zamężna z Fryderykiem Ludwikiem zu Hohenlohe-Ingelfingen.
Ta rodzina do 1945. (Muschol 1993)
Historia budowlana obiektu
Nie prowadzono na obszarze zamku żadnych badań. Zachował się opis zamku w urbarzu z 1596 r. uzupełniony w 1604 r. (Muschol 1993, str. 45–47)
Zamek otoczony był fosą wypełnioną wodą, wzdłuż której przebiegał mur zaopatrzony w basteje. Poza murem był staw otaczający zamek z 3 stron a z czwartej strony płynęła rzeka Kłodnica. Teren był wyniesiony i na ni wznosił się dom pański o trzech kondygnacjach i kondygnacji dachowej. Niektóre pomieszczenia były sklepione, w tym klatka schodowa. Na parterze była duża izba dworska i sklepiona kuchnia z 2 komorami. Na piętrze była duża sala wyłożona cegłami, koło niej izba ze stropem i drewnianą podłogą oraz inne pomieszczenia (jedno z kominkiem). Rozplanowanie trzeciej kondygnacji odpowiadało drugiej kondygnacji. Na przedzamczu było mieszkanie zarządcy w drewnianym budynku, słodownia i browar oraz piekarnia, spichlerz, drewniana łaźnia z drewnianym przedsionkiem. (Siemko 2023, atr. 215–216)
Zamek ten spłonął w 1827 r. i został odbudowany w formach klasycystycznych w 1830 r. (Siemko 2023, str. 217)
Zachowany widok wykonany po tej odbudowie wskazuje, że przy odbudowie wykorzystano mury starego zamku albo wzniesiono je po jego obrysie.
Typ budowli
Zamek książęcy, nizinny, prawdopodobnie regularny, wzniesiony jako murowany być może już w 2 poł. XIII w. Otoczony był fosą, murem obronnym, stawem, rzeką z mokradłami.
Ilustracje
Ilustracje
Literatura
Fürst Friedrich Ludwig von Hohenlohe-Oehringen Book
München-Leipzig, 1918.
Dzieje Sławięcic Book
Gliwice, 2011.
Die schlesischen Lokationsurkunden des 13. Jahrhunderts Book
Würzburg, 1978.
Die Herrschaft Slawentzitz/Ehrenforst in Oberschlesien Book
Sigmaringen, 1993.
Ein alter Fürstensitz (Ehrenforst) Book Chapter
In: Oberschlesische Heimat. Beilage zur Coseler Zeitung, 1 Jhg, nr 3, 1925.
Zamki na Górnym Śląsku Book
Katowice, 2023.
Diplomatische Beyträge zur Untersuchung der Schlesischen Rechte und Geschichte Collection
Berlin, 1770.
CDS VI = Codex Diplomaticus Silesiae, Registrum St. Wenceslai, Bd. VI Collection
Breslau, 1865.
CDS VII = Codex Diplomaticus Silesiae, Regesten zur schlesischen Geschichte, Bd. VII Collection
Breslau, 1903.
LuB 2 = Lehns- und Besitzurkunden Schlesiens und seiner einzelnen Fürstenthümer im Mittelalter. Bd. 2 Collection
Leipzig, 1883, ( alternatywne skróty: LuBS, LBuS).
SUB III = Schlesisches Urkundenbuch. Tom III Collection
Köln, 1984.
Das abgebrante Versailler Schloss in Slawentzitz O/S Book Chapter
In: Schlesische Musenalmanach, 7 Jhg, 1920.
Briefe über Schlesien, Krakau, Wieliczka und die Grafschaft Glatz Book
Berlin, 1792.
